Data | Wydarzenie |
---|---|
Prosimy o przesyłanie
uwag na adres Andrzej.Guzowski@mr.gov.pl
I. Projekt ustawy Prawo
przedsiębiorców jest przedkładany przez Rząd RP jako jeden z centralnych
elementów przebudowy i reformy prawno-instytucjonalnego otoczenia
przedsiębiorców oraz wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Projekt
stanowi realizację formułowanych w „Planie na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”
(przyjętym uchwałą nr 14/2016 Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2016 r.) oraz
„Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” zapowiedzi uchwalenia nowego aktu
prawnego, który będzie w sposób całościowy i spójny regulował zasady
wykonywania działalności gospodarczej w Polsce i który – tworząc korzystne,
przejrzyste i stabilne warunki do wykonywania działalności gospodarczej oraz
wzmacniając gwarancje wolności i praw przedsiębiorców – zmniejszy ryzyko
biznesowe oraz zwiększy chęć przedsiębiorców do podejmowania i wykonywania
działalności gospodarczej, w tym także ich chęć do ponoszenia ryzyka
technologicznego związanego z realizacją innowacyjnych projektów („Konstytucja
Biznesu”).
Projekt ma w swoim założeniu
zastąpić obecnie obowiązującą ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej (u.s.d.g.) . Przez ponad 12 lat swojego obowiązywania
u.s.d.g. dobrze spełniła swoją rolę uporządkowania zasad podejmowania i
wykonywania działalności gospodarczej w Polsce u progu uzyskania przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (UE) oraz w okresie
pierwszych lat po akcesji, będąc w tym czasie fundamentem publicznego prawa
gospodarczego oraz gwarantując konstytucyjną wolność działalności gospodarczej.
Obecnie jednak istnieje dostrzegalna potrzeba zastąpienia u.s.d.g. nowym aktem
prawnym, lepiej dostosowanym do aktualnych oczekiwań przedsiębiorców oraz do
poważnych wyzwań, w tym zwłaszcza wyzwań rozwojowych, stojących przed polską gospodarką.
U.s.d.g. była już nowelizowana ponad 85 razy i siłą rzeczy istnieją w jej
ramach przepisy pochodzące z różnych
okresów i czasami niestanowiące spójnej całości. Ponadto, pomimo
niezaprzeczalnych starań polskiego ustawodawcy, ustawy odrębne dotyczące
rozmaitych aspektów lub dziedzin działalności gospodarczej nie zawsze udawało
się uchwalać w taki sposób, by ich treść była w pełni kompatybilna z
rozwiązaniami przewidzianymi w danym zakresie spraw w u.s.d.g. Tak więc w
praktyce, wbrew pierwotnym założeniom formułowanym w roku 2004, przepisom
u.s.d.g. nie zawsze udawało się utrzymywać ich prymat jako przepisów, które by
miały rzeczywiście podstawowe znaczenie dla sfery działalności gospodarczej w
Polsce.
Innymi jeszcze
mankamentami u.s.d.g. są brak uregulowania w niej wielu instytucji prawnych
odczuwanych przez przedsiębiorców jako potrzebne i przydatne (np. fora
instytucjonalizujące współpracę Rządu RP oraz przedsiębiorców; szersze ustawowe
gwarancje wielu ogólnych zasad konstytucyjnych, w tym zasady zaufania do
państwa i stanowionego przez nie prawa lub zasady pewności prawa), a także
niepotrzebne przeregulowanie u.s.d.g. wielu szczegółowymi rozwiązaniami o
charakterze technicznym i wykonawczym, które z powodzeniem – i z pożytkiem dla
większej przejrzystości i czytelności tego ogólnego aktu prawnego – mogłyby być
unormowane w ustawach odrębnych, przy zachowaniu w tej ustawie wiodącej jedynie
podstawowych zrębów uregulowania określonych instytucji prawnych (dotyczy to
np. instytucji Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
lub instytucji pojedynczego punktu kontaktowego dla przedsiębiorców).
Prawo co do zasady nie
powinno budzić wątpliwości interpretacyjnych, jednak w praktyce nieraz zdarza
się, że problemy z ustaleniem właściwej treści normy prawnej mają nie tylko
obywatele, ale i same organy administracji publicznej czy też nawet sądy.
Rozbieżności te nie sprzyjają pogłębianiu zaufania do państwa. W obecnych
przepisach brakuje regulacji określającej, że w takim przypadku wątpliwości są
rozstrzygane na korzyść przedsiębiorcy.
Wzmocnienia w przepisach
wymagają zasady dotyczące zapewnienia prowadzenia postępowania przez organ w
sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej.
Wielokrotnie zdarzają się
sytuacje, że osoba zamierzająca podjąć działalność gospodarczą lub też
działalność taką już wykonująca, ma problemy z orientacją w przepisach, nie
jest w stanie przesądzić, czy dane przepisy dotyczą jej sytuacji, lub też gdzie
można je odnaleźć. Większą rolę w udzielaniu informacji niż obecnie powinien
zatem pełnić organ administracji publicznej, kompetentny w zakresie danego
zagadnienia.
W obecnym stanie prawnym
brak też wystarczających instrumentów umożliwiających dokonanie przez
przedsiębiorców oceny jakości obsługi realizowanej na ich rzecz przez urzędy.
Brak takich instrumentów nie motywuje w wystarczającym stopniu urzędów do
ciągłej i systematycznej poprawy jakości świadczonych przez nie usług
Obecne regulacje w
niewystarczającym stopniu uwzględniają specyficzne uwarunkowania mikro, małych
i średnich przedsiębiorstw. Potrzebne są instrumenty, które wspierałyby tę
grupę przedsiębiorców, szczególnie w początkowym etapie ich funkcjonowania, np.
poprzez zmniejszenie formalności w przypadku działalności prowadzonej na mniejszą
skalę, jak również poprzez ograniczenie obciążeń publicznoprawnych w pierwszych
miesiącach działalności. Również w zakresie procedur dotyczących tworzenia
prawa w stopniu niewystarczającym uwzględniane są specyficzne uwarunkowania
dotyczące mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Stąd potrzebne jest
wprowadzenie mechanizmów kładących większy nacisk na opracowywanie przepisów
uwzględniających mechanizmy uproszczeniowe dla tej grupy przedsiębiorców.
II. Przyjęcie odrębnej
ustawy wprowadzającej, tj. projektu ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę
Prawo przedsiębiorców oraz niektóre inne ustawy z pakietu „Konstytucji Biznesu”
jest niezbędne, ponieważ w związku z uchyleniem ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej oraz uchwaleniem i wejściem w życie ustawy PP oraz innych ustaw z
pakietu „Konstytucji Biznesu”, tj.:
• ustawy o Komisji Wspólnej Rządu i Przedsiębiorców oraz
Rzeczniku Przedsiębiorców,
• ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności
Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy,
• ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców
zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym,
przewidziane jest
znowelizowanie wielu przepisów zawartych w licznych ustawach odrębnych, a także
ustanowienie obszernych przepisów przejściowych i dostosowujących.
Jednocześnie, w wyniku
przeglądu przepisów prawa regulujących wykonywanie działalności gospodarczej
przez osoby zagraniczne, zwrócono uwagę na anachroniczność wciąż obowiązującej
ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej
wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. z 1982 r. Nr 27
poz. 148, z późn. zm.).
Ustawa ta została
uchwalona w całkowicie odmiennych od współczesnych uwarunkowaniach politycznych
i gospodarczych. Będąc przyjęta jeszcze w okresie stanu wojennego, ustawa z
1982 r. miała być w swoim założeniu początkiem nieco szerszego otwarcia się
ówczesnej gospodarki nakazowo-rozdzielczej na kapitał zagraniczny lub
polonijny. Przewidywała możliwość prowadzenia w Polsce działalności
gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości samodzielnie przez zagranicznych
przedsiębiorców lub przy ich współpracy z przedsiębiorcami polskimi, przy czym
podmioty zamierzające wykonywać w ten sposób samodzielną lub wspólną
działalność miały obowiązek uzyskać na jej podjęcie stosowne zezwolenie
administracyjne wydawane przez właściwy organ. W wyniku nowelizacji ustawy
dokonanej jeszcze w latach 80-tych XX wieku przyjęto w tejże ustawie regułę, iż
zezwolenia na tworzenie nowych przedsiębiorstw na podstawie tej ustawy mogą
zostać wydane jedynie w sprawach z wniosków złożonych przed dniem 1 stycznia
1989 r. (art. 38 ust. 1 ustawy z 1982 r., w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 23
grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych,
Dz. U. Nr 41, poz. 325, ze zm.). W połączeniu z ograniczonym czasem trwania
zezwoleń wydawanych na podstawie ustawy z 1982 r. stało się wówczas jasne, że
rozwiązania zawarte w tej ustawie będą w istocie miały charakter jedynie
czasowy oraz nietrwały.
Aktualnie, w roku 2017,
przepisy ustawy z 1982 r. nie są co prawda jeszcze całkowicie bezprzedmiotowe,
jako że wciąż istnieje grupa kilkudziesięciu podmiotów prowadzących co najmniej
de iure działalność na jej podstawie. Niemniej jednak z uwagi na fakt, że w
ciągu ostatnich dwudziestu kilku lat stan prawny w zakresie dotyczącym
działalności gospodarczej w Polsce podmiotów (przedsiębiorców) zagranicznych, a
także generalnie stan prawny dotyczący prowadzenia w Polsce działalności
gospodarczej, zmienił się radykalnie, rozwiązania zawarte w ustawie z 1982 r.
rażą obecnie swoich archaizmem i są całkowicie nieprzystające do współczesnych
realiów ekonomiczno-prawnych, w tym wynikających z członkostwa Polski w Unii
Europejskiej. Przepisy ustawy z 1982 r. są nie tylko przestarzałe i
nieadekwatne w warstwie merytorycznej, ale są również anachroniczne w warstwie
pojęciowej, jako że posługują się one licznymi pojęciami, które we współczesnym
polskim systemie prawnym mają zupełnie inne znaczenie niż to, które wynika z
przepisów ustawy z 1982 r. (np. pojęcie „zagranicznego przedsiębiorcy”); wiele
kluczowych pojęć używanych w ustawie z 1982 r. jest przy tym dalece
nieprecyzyjnych, co niejednokrotnie utrudnia wykładnię i ustalenie bezspornego
sensu przepisów omawianej ustawy. Przy okazji analizy ww. ustawy, zwrócono
uwagę na anachroniczność przepisów niektórych innych ustaw, odwołujących się
wciąż w swej treści do sformułowania „Polska Rzeczpospolita Ludowa”.
Brak uwag do projektu
Brak linków przypisanych do projektu
Brak podobnych projektów